De beurscrash van 1987: zwarte maandag
In de wereld van het beleggen wisselen goede en minder goede tijden elkaar altijd af. In 1987 verdwenen voor veel beleggers de goede tijden als sneeuw voor de zon. Dit kwam door de beurscrash van 1987, ook wel zwarte maandag genoemd.
Hoe was het klimaat voor de beurskrach?
Beleggers hadden een lange tijd van stabiliteit meegemaakt. In de jaren zestig en zeventig waren de koersen vrij vlak. Dit veranderde echter in het begin van de jaren 80. De beurskoersen waren ruim 300 procent gestegen tot het moment dat de beurskrach van 1989 aanbrak.
Hoe begon de beurskrach van 1987?
Het was vrijdag 16 oktober 1987. De Amerikaanse beursgraadmeter, de Dow-Jones index sloot 4,6 procent lager. De rente steeg sterk en handelaren gingen met veel spanning naar huis door de oplopende aandelenkoersen. Maandag 19 oktober leek er in eerste instantie nog niets aan de hand. Er waren wel al dalingen gezien op de Aziatische beurzen, maar iedereen keek gespannen naar de Verenigde Staten waar de beurs in New York opende.
Al op het moment van opening had de Dow-Jonesindex meer dan 200 punten verloren. Die dag raakte hij meer dan 500 punten kwijt. Hiermee had de meest gewichtige graadmeter in de wereld een vierde van zijn waarde verloren. Het gevolg hiervan was dat ook de Europese beurzen naar beneden schoten. De AEX daalde die dag met ruim 12 procent.
Het dieptepunt bereikt
De schrikbarende daling zette dinsdag door, en de beurs sloot op 204,57. De dagen daarna bleef de koers dalen totdat hij op 10 november zijn dieptepunt bereikte. De 152,36 punten van die dag betekenden een daling van 46 procent vergeleken met het record van 11 augustus van datzelfde jaar. Een enorme daling!
Wat de beleggers enorm mee viel was dat binnen twee jaar de beurs zich weer herstelde. Dat was wel anders geweest tijdens de beurskrach in 1929. Na die beurskrach duurde het 25 jaar voordat de koersen zich hersteld hadden.
Is een nieuwe beurskrach waarschijnlijk?
Het is zeker een feit dat er betere en slechtere tijden zullen zijn. Toch is de kans op een dusdanig sterke beurskrach nu een stuk kleiner. De grootste factor die de neergang tijdens een crisis bepaalt, is paniek. Tegenwoordig hebben veel beurzen hier maatregelen tegen ingenomen. Op de beurs van New York wordt de handel in een aandeel bijvoorbeeld stopgezet wanneer deze 7,13 of 20 procent daalt.
Ook speelden in 1987 computers een grote rol bij het instorten van de koersen. In die tijd werden er namelijk veel programma’s gebruikt die beleggingen automatisch verkochten bij sterke dalingen. Dit lijkt misschien gunstig voor de individuele belegger. Op een grotere schaal kan het echter een neerwaartse spiraal in werking zetten.
Ten slotte speelt ook de rente een grote rol. In de tijd van de beurskrach stond de rente erg hoog. Hierdoor konden beleggers gemakkelijk overstappen naar een andere productcategorie. Tegenwoordig is dit niet meer zo eenvoudig. Bij een erg lage rente zullen veel mensen toch bij aandelen uitkomen, wat de hogere koersen in stand houdt.
Een beurskrach van het niveau van die van 1989 is dus niet direct erg waarschijnlijk.
De kredietcrisis
Er ontstond inderdaad geen nieuwe beurskrach, maar wel een kredietcrisis. Deze kredietcrisis, die ook wel hypotheekcrisis wordt genoemd, ontstond door een veel te groot optimisme over de loonstijging en de huizenprijzen in de Verenigde Staten. In een soort overmoed verstrekten banken te gemakkelijk hypotheken aan mensen die eigenlijk niet genoeg financiële middelen hadden.
Deze hypothecaire leningsportefeuilles werden als obligaties op de markt gebracht. Deze obligaties zijn de afgelopen tijd enorm in waarde gedaald. Veel banken die ook geld hadden geïnvesteerd in deze leningen, kwamen hierdoor ook in de problemen.
Als je daar nog de zwakke dollar bij optelt, dan kun je je goed voorstellen dat de economie ook de laatste tijd flink in de problemen is gekomen. De beurzen hebben hierdoor al heel wat tikken gehad. Het effect hiervan op de beurzen blijft voorlopig nog onzeker.
Auteur
Over Alex Mostert
Al toen ik 16 was kocht ik stiekem mijn eerste aandeel. Ondertussen beheer ik beleggen.info al meer dan 10 jaar en help ik mensen graag bij het bereiken van 'financiële vrijheid'. Na een studie bedrijfskunde en psychologie heb ik mij volledig toegelegd op ondernemen: de helft van de tijd in Nederland & de helft van de tijd in het buitenland. Lees hier meer over mij & maak kennis! Laat ook vooral een reactie achter onder het artikel!