Wat waren de gevolgen van de beurskrach in 1929?
In dit hoofdstuk bekijken we wat de gevolgen waren van de beurskrach van 1929 en we bekijken wat voor maatregelen er tegen de crisis genomen werden. De crisis begon vanzelfsprekend in Amerika, maar de gevolgen verspreiden zich snel over grote delen van Europa waaronder het door het Dawesplan herstellende Duitsland…
De gevolgen voor Amerika
Na zwarte donderdag stortte de gehele wereldmarkt geleidelijk in. Het waren onrustige tijden en er werden steeds meer mensen ontslagen. De productie in Amerika bereikte op 3 september 1929 zijn piek, maar na de crisis zou er tot 1954 sprake zijn van een economische neergang.
Afname productie/effectieve vraag
Veel consumenten hadden beleggingen gedaan met geleend geld. Toen de koersen op zwarte donderdag instorten verloren veel mensen bijna al hun vermogen. Het consumentenvertrouwen in het bedrijfsleven daalde snel, en de vraag naar producten nam snel af.
Productie Verenigde Staten in honderd miljard dollars.
Ontslagen en toename werkeloosheid
Doordat mensen minder geld uitgaven verloren ook bedrijven veel geld. Hierdoor waren veel bedrijven genoodzaakt om werknemers te ontslaan en hierdoor ontstond er een vicieuze cirkel: doordat veel mensen ontslagen werden nam het inkomen weer af en hierdoor werden er ook weer minder producten verkocht.
Werkeloosheid in percentage van de beroepsbevolking.
Inflatie
President Hoover wilde niet overgaan tot devaluatie van de dollar, hij geloofde erin dat het ondernemingsklimaat zichzelf wel beter zou maken. Uiteindelijk nam de koopkracht echter af en bleek het beleid zonder devaluatie van de dollar de inflatie als gevolg van de economische crisis niet tegen te gaan.
Maatregelen tegen de crisis binnen Amerika
President Hoover
Gedurende de depressie van 1929 deed de toenmalige president Herbert Hoover bijna niets. Wel probeerde hij bedrijven aan te sporen om de lonen hoog te houden. Hij verwachtte dat de economie vanzelf weer op zijn eigen benen kon gaan staan.
Er ontstonden tijdens de regeerperiode van Hoover zogenaamde ‘Hoovervilles’, tentenkampen en krottenwijken waarin werklozen in van alles woonden, van kartonnen dozen tot kratten. Deze bevatten de naam Hoover omdat ze ontevreden waren over het beleid van hun president.
Roosevelt en de New Deal
De afwachtende strategie van Hoover bleek weinig effect te hebben. De onvrede onder de bevolking steeg, en men vroeg om een drastisch andere aanpak. Bij de presidentsverkiezingen werd Hoover dan ook niet herkozen: Roosevelt kwam aan de macht en met zijn economische plan onder de naam New Deal probeerde hij vanaf 1933 de economie er weer boven op te brengen.
Maatregelen Roosevelt New Deal
Emergency Banking Act
De eerste wet die het parlement aannam was de zogenaamde ‘Emergency banking act’. Hierin stond onder andere dat de president de gehele controle over de financiën van zowel de banken als de Verenigde staten en dat het zelfstandig verhandelen van valuta e.d. zonder toestemming van de president illegaal zou zijn.
Roosevelt sloot alle banken enkele dagen om zo te voorkomen dat de grotere banken van die tijd hard zou worden geraakt door de crisis. De banken moesten worden geïnspecteerd voordat ze weer open mochten gaan. Toen dit eenmaal gedaan was openden een groot deel van de banken hun deuren weer en met behulp van overheidssteun werd een bankencrisis vermeden.
Economy Act
Een dag later kwam Roosevelt met een tweede wet, namelijk de ‘Economy act’. In deze wet stelde hij voor om de salarissen van ambtenaren en andere overheidswerkers met 15% te verlagen en om de oorlogsveteranen een stuk minder pensioengeld te geven. Op deze manier had de regering meer geld over om uit te geven aan economische ontwikkelingen.
Adjustment of AAA wet
Deze wet beschermde de Noord-Amerikaanse boeren door middel van subsidies. Ook mocht er maar een beperkte hoeveelheid aan gewassen geproduceerd worden. Op deze manier zouden de prijzen van de landbouwgoederen omhoog gaan. De AAA was een groot succes: de inkomsten van de boeren namen met ruim de helft toe.
De AAA wet had succes, de prijzen van landbouwproducten begonnen weer te stijgen!
Civilian Conservation Corps of CCC
De laatste wet die we als voorbeeld noemen van de New Deal is de Civilian Conservation Corps, de CCC. De CCC had als doel werkloze mannen vanaf achttien jaar werk te verschaffen. Om mee te doen aan dit project moesten de mannen eerst een test doorstaan alvorens ze werden toegewezen aan één van de 300 projecten binnen de CCC. Deze projecten waren onder andere:
- Wegenbouw: Door de infrastructuur te verbeteren werden er niet alleen banen gecreëerd, maar kon er ook sneller producten vervoerd worden tussen verschillende gebieden.
- Aanplanting van bossen.
- Het bouwen van irrigatienetwerken voor de landbouw, maar ook bijvoorbeeld het maken of controleren van dammen.
- Het voorkomen van bosbranden e.d.
- De aanbouw van nieuwe gebouwen of het renoveren van oude gebouwen.
Deze act was het meest succesvol. Helaas werd deze wet na een stemming door het parlement opgeheven: De Tweede Wereldoorlog voor Amerika kwam er na de aanval op Pearl Harbour aan en alle mogelijke arbeidsfactoren werden in de oorlogsindustrie gestopt. De CCC heeft van 1933 tot 1942 geduurd.
New Deal analyse tegenover de strategie van Hoover
Na een uitgebreide analyse is het duidelijk dat de New Deal van Roosevelt de economie uit de afgrond heeft gered. Onder de streng liberalistische ideeën van Hoover daalde de productie en steeg de werkeloosheid zoals te zien is in bron de grafieken eerder in dit artikel. Toen Roosevelt in 1933 de New Deal introduceerde herstelde de economie weer.
Hieruit blijkt maar weer het belang van voldoende werk en vraag naar producten, wanneer dit niet aanwezig is komt een samenleving immers in een vicieuze neerwaartse spiraal terecht waarbij het ondernemingsleven zichzelf niet zonder steun van de overheid kan repareren.
Duitsland na de crisis
Duitsland werd kort na de beurskrach ook zwaar getroffen. Sinds de eerste wereldoorlog kwam de economie dankzij het Dawesplan weer op gang, maar hierdoor werd Duitsland wel sterk afhankelijk van de VS.
Als het in de VS slechter zou gaan, zou Duitsland er dus ook sterk de gevolgen ervan ondervinden. Dit gebeurde dan ook na de Beurskrach en de daaropvolgende crisis. Doordat er een groot financieel tekort was ontstaan, werden de leningen van het Dawesplan stopgezet om zo te bezuinigen. Openstaande leningen moesten worden terugbetaald.
Ook Duitsland in neerwaartse spiraal
Dankzij het Dawesplan begon de economie in Duitsland net weer op gang te komen. Toen de banken de verstrekte leningen echter terug wilden hebben kwam dit aan als een grote klap voor de economie in Duitsland: de economische welvaart van Duitsland werd in één klap weggevaagd.
In het volgende artikel analyseren we hoe Hitler, mede dankzij deze economische crisis in Amerika, aan de macht is gekomen. Uiteindelijk heeft deze crisis namelijk een grote rol gespeeld bij het aan de macht komen van Hitler en het ontstaat van de Tweede Wereldoorlog.
Auteur
Over Alex Mostert
Al toen ik 16 was kocht ik stiekem mijn eerste aandeel. Ondertussen beheer ik beleggen.info al meer dan 10 jaar en help ik mensen graag bij het bereiken van 'financiële vrijheid'. Na een studie bedrijfskunde en psychologie heb ik mij volledig toegelegd op ondernemen: de helft van de tijd in Nederland & de helft van de tijd in het buitenland. Lees hier meer over mij & maak kennis! Laat ook vooral een reactie achter onder het artikel!