Wat zijn de risico’s van obligaties?

Als belegger zoek je natuurlijk altijd naar een beleggingsvorm die een hoog rendement geeft, maar die daarnaast ook veilig is. Een voorbeeld van een relatief veilige belegging is de obligatie. Lange tijd dachten veel beleggers dat het beleggen in staatsobligaties een veilige haven was. Maar hebben obligaties en staatsobligaties in het bijzonder inderdaad een dusdanig klein risico?

Wat zijn de risico’s van obligaties?

Debiteurenrisico

Wanneer de uitgever van de obligatie de lening niet meer terug kan betalen, dan heb je als obligatie houder een probleem. Zelfs overheden zijn niet 100% onfeilbaar. Je loopt als eigenaar van een obligatie dan ook het risico om je inleg te verliezen. Dit risico ligt doorgaans wel lager dan bij bijvoorbeeld aandelen.

Koersrisico

Een ander risico van beleggen in obligaties, is het feit dat de koersen kunnen veranderen. Dit is vooral van belang wanneer je van plan bent om de obligaties tussentijds te kopen en verkopen. Aan het einde van de looptijd krijg je immers altijd de nominale waarde terug, ongeacht de exacte koers.

Valutarisico

Je loopt valutarisico wanneer je een obligatie in een andere valuta koopt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een obligatie die genoteerd is in dollars. Wanneer de dollar minder waard wordt, nemen je rentebetalingen in euro’s af. Het valutarisico kan je rendement dus drukken.

Risico obligatie inschatten

Je kan het risico van een obligatie vaak inschatten door te kijken naar de rating. Een rating geeft aan hoe risicovol een obligatie is. Een goede rating geeft aan dat de kredietwaardigheid van een land of bedrijf goed is en dat je je geld waarschijnlijk terugkrijgt. Obligaties met een slechtere rating, kennen vaak een hogere rente. Rente is immers de vergoeding voor het risico dat je loopt!

Wat is een staatsobligatie?

Een staatsobligatie wordt ook wel een staatslening genoemd. Het is een obligatie die is aangegaan door een overheid. In Nederland worden de staatsobligaties op de markt gebracht door het Agentschap van het ministerie van Financiën, dat gevestigd is in Den Haag. Dit agentschap trekt langlopende en kortlopende leningen aan om het financieringstekort van het Rijk te dekken.

De meeste staatsobligaties hebben een looptijd van tien jaar. Er zijn echter ook staatsobligaties met een kortere of langere loopduur.

Rendement van staatsobligaties

De afgelopen jaren is reële rendement op veel staatsobligaties negatief geworden. De rente is flink gedaald. Rente is doorgaans een vergoeding voor het risico dat je loopt. Overheden worden gezien als stabieler dan bedrijven, waardoor de rente flink lager ligt. Onder invloed van de stijgende aandeelbeurzen en de lage risico’s op staatsobligaties zijn de rentes dan ook fors gedaald.

Wanneer andere beleggingen minder opleveren, stijgen de koersen van obligaties en staatsobligaties weer. In economisch slechte tijden kan je ook weer hogere rentes verwachten, aangezien de risico’s dan hoger liggen. Toch is het duidelijk dat andere beleggingsklassen populairder zijn geworden ten opzichte van de staatsobligaties.

Het einde van de euro

Staatsobligaties zijn niet altijd een veilige haven. Dat bleek al in de schuldencrisis waarin diverse Europese overheden hun schulden niet terug dreigden te kunnen betalen.

Sommige economen filosoferen over wat er gaat gebeuren met de euro nu sommige Europese landen harder geraakt zijn door de recessie dan andere. Hierdoor kan de verleiding ontstaan om terug te grijpen naar de eigen munt.

De onrust in deze periode zorgde voor een flinke stijging van de rente op staatsobligaties. De risico’s van de staatsobligaties namen immers flink toe! Overheden dreigden failliet te gaan of waren dat eigenlijk al: de koersen van staatsobligaties daalden hierdoor en de kans op een faillissement van een gehele overheid werd steeds realistischer.

Zijn staatsobligaties echt zo veilig?

Zoals gebleken in het verleden, blijkt er dus wel degelijk een barstje te zitten in de vermeende veiligheid van staatobligaties. Veel beleggers bleven door een te hoge risicodreiging weg uit het beleggen in aandelen en bedrijfsobligaties. Periodes van stijging en daling wisselen zich met de regelmaat van de klok af in de financiële wereld.

Langlopende staatsobligaties

Vooral de langlopende staatsobligaties zijn riskant als het financiële klimaat zich weer enigszins normaliseert. De huidige rentevergoeding is in veel gevallen zo laag dat het te behalen rendement negatief wordt als de inflatie weer de kop opsteekt. Het is dus niet een goede keuze om voor langlopende staatsobligaties te kiezen.

Voor de belegger die op zoek is naar een veilige beleggingshaven, zijn kortlopende staatsobligaties dan ook favoriet bij uitstek. Bovendien is het belangrijk om de risicometende indicatoren op de aandelenmarkt goed in de gaten te houden. Zodra het beter gaat op de beurzen, neemt de winstgevendheid van obligaties vaak af.

Auteur

Over Alex Mostert

Al toen ik 16 was kocht ik stiekem mijn eerste aandeel. Ondertussen beheer ik beleggen.info al meer dan 10 jaar en help ik mensen graag bij het bereiken van 'financiële vrijheid'. Na een studie bedrijfskunde en psychologie heb ik mij volledig toegelegd op ondernemen: de helft van de tijd in Nederland & de helft van de tijd in het buitenland. Lees hier meer over mij & maak kennis! Laat ook vooral een reactie achter onder het artikel!